Doğu Avrupa’da Oyun Lisansları: Bölüm 1 (2019 Güncellemesi)

1990’lı yılların başları, igaming endüstrisinin Doğu Avrupa’da yeniden doğuşuna damga vurmuştur. Sovyetler Birliği’nin çökmesinin ve daha sonra, birkaçının adını vermek gerekirse, Letonya, Litvanya, Estonya, Polonya ve Bulgaristan gibi ülkelerde az gelişmiş kumar altyapısını yeniden inşa etmek yoluyla yeni çalışma yolları sunan komünist rejimin terk edilmesinin ardından, Doğu pazarındaki boşluğun doldurulması mümkün hale gelmiştir.

Yabancılardan finansman sağlanmasına izin verilerek, offline casino altyapısının evrimsel geleceği değiştirilmiştir çünkü kumar tüketimi aynı anda hem offline hem de online sektörlerde, özellikle de Polonya, Beyaz Rusya, Bulgaristan ve Romanya’da artmıştır.

Bu yazıda özellikle Doğu Avrupa’daki lisanslama ve yönetmelik ilkelerine, aynı zamanda kumar hizmetlerine ilişkin olarak devam eden yasama girişimlerine değineceğiz.

Doğu Avrupa ülkelerindeki yasamaya ve Doğu blokunu yöneten kumar kanunlarına ilişkin bir genel bakış sunan bilgilendirici yönergeleri bir araya getirdik.

Letonya’da Lisanslama

1998 yılından önce, Letonya kumar piyasası doğru bir şekilde düzenlenmiş değildir. Bundan beş yıl sonra, bir olay sonrası beyan veren ve casino operatörlerini ya bir lisansa başvurmaya ya da gitmeye zorlayan birtakım yasama yönergeleri yayınlanmıştır.

Bir lisans edinme prosedürü gereğince belirlenmiştir: Letonya Piyangolar ve Kumar Denetimi yetkili makamına bir başvuruda bulunmak, 427.000 € değerinde sabit bir başvuru ücretinin yanı sıra, ek izinler alma ücretlerini ödemek.

Letonya kumar lisansı 1 yıllık bir dönem boyunca aktiftir ve bu süreden sonra yenilenmelidir. Kumar yazılımı ekipmanı, AB tarafından ruhsatlandırılmış ilgili düzenleyici organlar tarafından test edilmelidir. Hissedarların en az %50’sinin Letonya vatandaşı olması ve Letonya ticaret bankasının hizmetlerini kullanması gerektiği de unutulmamalıdır.

18 yaşından küçüklerin online kumar oynamalarının yasak olması sürpriz sayılmamalıdır. 2006 ve 2011 yıllarında, uluslararası operatörleri Letonya kumar pazarına erişimlerini reddetmekle tehdit eden ek yasalar çıkmıştır. Ayrıca, kumarı azaltma stratejileri devreye sokulmuştur. 2014 yılında, Letonya Piyangolar ve Kumar Denetimi yetkili makamı, kumar web sitelerini içeren kara listesine bir dizi alan adı eklemiştir.

Estonya’da Lisanslama

Estonya hükümeti kumar düzenlemelerini, pazarını uluslararası oyun işletmelerine açmadan bir yıl önce, 2010 yılında uygulamaya koymuştur. Bu düzenlemelerin sonucunda, bir düzenleyici yasa (yani, Kumar Yasası) ve Kumar Vergisi Yasası oluşturulmuştur. Her iki yasa da kumar operatörlerinin yasal bir online kumar işletmesi yönetmek için iki farklı lisansa ihtiyacı olduğunu açıkça belirtmektedir: bir faaliyet lisansı ve bir online kumar lisansı.

İlk zorunlu lisans, şirketlerin iç uygulamalarını denetlemek ve eğer varsa, Kumar Yasası’na uyum boşluklarını veya hatalarını tespit etmek üzere tasarlanan faaliyet lisansıdır (47.933,73 €). Faaliyet lisansı sınırsız bir süreliğine verilmektedir.

İkinci lisans türü online kumar lisansıdır. Şirketlerin vergi geçmişini ve personelini çapraz olarak incelemektedir. 20 yıl boyunca geçerlidir ve Estonya Vergi ve Gümrük Bürosu aracılığıyla alınabilmektedir. Estonya’da uzaktan kumar vergisi %5’dir.

Casino operatörlerinin (halka açık veya özel şirket olabilirler) en az 1 milyon € değerinde hisseli sermayeye sahip olması ve hem bir faaliyet lisansı hem de bir işletme izni almış olması gereklidir. Bu lisanslardan ikisine sahip olan bir lisans sahibi, şans oyunları, beceri oyunları veya toto gibi faaliyetlerden birini organize etme hakkına sahip olmaktadır.

Spor bahisleri, at yarışı bahisleri, poker, casino, bingo ve piyango (devlet tekeli) kumar faaliyetlerine izin verilmektedir, ancak bunlar halen düzenleyici onaya tabidir.

Estonya hükümeti, yatırımcı ilişkilerini geliştirmek üzere, 2011 yılından başlayarak, sadece yerel sunucu yasağını kaldırmış ve uluslararası web hostingine izin vermeye başlamıştır.

Estonya’da yaş kısıtlamaları önemlidir. 16 yaşından (piyango) veya 18 yaşından (toto) büyüklerin online kumar oyunları oynamalarına izin verilmektedir. Diğer tüm oyunlar 21 yaşına gelene kadar yasaktır.

Litvanya’da Lisanslama

Litvanya’da yerleşik kumar 2001 yılında Kumar Yönetmeliği çıktığından beri yasal olsa da, lisanssız bir online kumar şekli Ocak 2016 tarihinden itibaren yasadışı hale gelmiştir. Litvanya üzerinden yasadışı uzaktan kumar organize eden yabancı operatörlere karşı yaptırımlar uygulamaya konmuştur.

Kumar Kontrol Kurumu yerel yasalara, düzenlemelere ve politikalara uyumu takip ederek, Litvanya kumar pazarını yasadışı tekliflerden ve zorlayıcı ve yasal sorumluluk yaşının altında kumarı önleyerek, müşterileri denetimsiz kumar akımlarından korumaktadır.

Litvanya vatandaşlarını hedefleyen yabancı kumar web siteleri uygun lisansa, ülke içinde fiziksel bir ofise veya yerel bir yerleşik kumar operatörüyle iş ortaklığına sahip değillerse kesinlikle engelleneceklerdir.

Online casinonun lansmanından önce, Litvanyalı bir şirket kurulması gereklidir. Litvanya’da faaliyet göstermek isteyen lisanslı kumar markaları 1,7 milyon €’nun üzerinde bir sermayeyi paylaşmalıdır.

Litvanya Cumhuriyeti Kumar Kontrol Kurumu, daha önce var olan yasadışı casino operatörlerini engellemenin yanı sıra, potansiyel suçlulara yönelik daha fazla önlem planlayacaklarını vurgulayan bir beyanat vermiştir.

Lisans alındıktan sonra, aşağıdaki faaliyetler yürütülebilmektedir: masa oyunları, toplayıcı, bahis, piyango, bingo, makine oyunları.

Piyangoya %5 oranında bir vergi matrahı uygulandığından bahsedilmesi gereklidir. Diğer yandan, bingo, toplayıcı ve bahis faaliyetleri yürütülürken, %15 oranında bir vergi matrahı uygulanacaktır.

Polonya’da Lisanslama

Kumar, Polonya’daki yerleşik casino operatörlerine kısıtlamalar getiren ve her yerel online kumar şeklini yasadışı ilan eden Kumar Oyunları Yasası’nın kabul edilmesinden önce düzenlenmiş değildir.

Başka tartışmalar patlak vermeye devam etmiştir. Polonya merkezli online bahis 30 Haziran 2011 tarihinde Kumar Oyunları Yasası imzalandığından beri yasaldır, ancak online poker halen yasaktır.

Bu Yasa’nın 2011 tarihinde değiştirilmesi, AB merkezli online casino sahipleri için işleri kolaylaştırmıştır.

AB otoritelerinin ürün ve hizmetlerin üye devletler arasında serbestçe dolaşmamasına ilişkin artan endişelerini ifade etmelerinden kısa bir süre sonra, süreci basitleştirecek bir dizi düzenleme eklenmiştir. Bu düzenlemeler, AB üyesi devletlerden şirketlerin zorunlu fiziksel şubelerle ve Polonya dilini konuşan en az bir şirket temsilcisiyle Polonya’da kumar faaliyetleri başlatmalarına izin vermiştir.

Spor bahisleri işletmeleri halen cironun %12’si oranında vergilendirilmekte ve bu faaliyet türü için altı yıllık lisans sadece Polonya merkezli şirketlere verilmektedir.

Bulgaristan’da Lisanslama

Daha önce bahsedilen ülkelerin aksine, Bulgaristan casino faaliyetini engellememektedir (hem yerel hem de yabancı). Bugüne dek, yerleşik ve online casino operatörleri memnuniyetle karşılanmıştır.

Online casino kumarının Bulgaristan’daki yasal durumuna rağmen, 2008 yılından beri kendi topraklarında düzenlenmektedir (Bulgaristan’ın Kumar Yasası’na bakınız). Bulgaristan Kumar Yasası, belirlenmiş gerekliliklere uyumu değerlendirmekte, lisans izni prosedürlerini düzenlemekte ve vergileri incelemektedir.

Eskiden Bulgaristan’da online kumar için vergi oranı %15’dir. Sonraki yıllarda, hükümet vergi sistemindeki verimsizliği azaltmanın yeni bir yolunu bulmuş ve Bulgaristan Kumar Reformu Yasa Tasarısı çıkmıştır. Bu Tasarı, vergi hizmetlerini düzenleme ve sunma yollarını geliştirmeyi amaçlamaktadır.

100.000 Bulgar Levası (50 €) değerinde bir kerelik lisans ücreti ve ciro yerinde brüt kar üzerinden bir vergilendirme sunulmuştur.

Kumar Yasası’nın gerekliliklerini yerine getirmek üzere, 2012 yılında lisanslama kuralları yürürlüğe sokulmuş ve bu acil yasama değişikliklerine yol açmıştır. Artık Bulgaristan topraklarında yasal iş yönetimi için tek parça halinde bir lisans önkoşuldur, aksi halde lisanssız bir online casino kara listeye alınacaktır.

Kumar faaliyetleri Bulgaristan merkezli veya AB merkezli şirketler tarafından yönetilebilmektedir, ancak düzenli kumar yazılımı kontrolü kaçınılmazdır.

Spor bahisleri, at yarışı bahisleri, online poker, casino, bingo ve piyango da dahil olmak üzere, çeşitli kumar şekillerine halen izin verilmektedir. 2014 yılından önce, online poker genellikle istenilmemektedir. Hukuki statünün verilmesinden bu yana online poker vardır. Ülke çapında Bulgar oyunculara, AB’de yaşayan oyuncularla rekabet ederek, özgürce online poker oynama izni verilmektedir.

Yaş kısıtlamaları açısından, Bulgaristan Kumar Yasası uyarınca, 18 yaşında ve üzerinde kişilerin online kumar oynamalarına izin verilmektedir.

Kumarla bağlantılı promosyon faaliyetleri söz konusu olduğunda, reklamların miktarına ve dağılımına ilişkin katı kurallar geçerlidir. Beklenebileceği gibi, sürecin tamamı göründüğünden biraz daha karmaşıktır. Reklam kanallarına erişim sınırlıdır ve sadece lisanslı casino operatörleri bir reklam alanını daha iyi bir oranda güvence altına alarak erişimlerini genişletebilir.

İlk bölüm burada sona ermiştir. Romanya, Sırbistan, Karadağ ve Çek Cumhuriyeti’nde kumar lisanslarına yönelik ikinci bölüm yakında hazır olacaktır.